Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Onlarla iftihar ediyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. O da kabul etti. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Цrneрin bakkala giderken. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Beni зok etkiledi. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ne gelen oldu ne de giden. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Orada doрdum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . . Юimdi de Эsrail-Filistin. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Borusan bunlardan biridir. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bunlarsэz yapamam. . Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Beni onun yanэna verdiler. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Kitap ve gazete okumayэ da. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Enstrьman црrenmek зaba ister. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Okul Эstanbul'daydэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. . Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Saim Akзэl. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Эnюallah dьzelir. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Dr. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. O rahatsэz oluyordu. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Tiyatroda, operada, sinemada. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. . Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Эntihara kadar gidebilirdim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. . Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Beni onun yanэna verdiler. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ne gelen oldu ne de giden. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Okul Эstanbul'daydэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Dr. . Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Цrneрin bakkala giderken. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. . Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. . . Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Orada doрdum. . Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bunlarsэz yapamam. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Эnюallah dьzelir. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. . Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Эntihara kadar gidebilirdim. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Beni зok etkiledi. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Юimdi de Эsrail-Filistin. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Borusan bunlardan biridir. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Kitap ve gazete okumayэ da. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. O rahatsэz oluyordu. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. O da kabul etti. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Onlarla iftihar ediyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Saim Akзэl. Bana "Sen kemana" dediler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bunun son bulmasэnэ istiyorum.